Στα δάση και τα λιβάδια της Βόρειας Αμερικής, ξεδιπλώνεται ένα σιωπηλό, αλλά ανησυχητικό φαινόμενο: η chronic wasting disease (CWD). Η ασθένεια αυτή, που συχνά αποκαλείται και ως “νόσος των ζόμπι“, εξαπλώνεται σιωπηλά μεταξύ των πληθυσμών ελαφιών, προκαλώντας ανησυχίες στους επιστήμονες και στο κοινό.

Δείτε επίσης: Ασυνήθιστες εικόνες AI δημοσιεύτηκαν στο Science Journal

Αυτή η νευρολογική ασθένεια, χαρακτηρίζεται από πληθώρα συμπτωμάτων, όπως σιελόρροια, λήθαργο, σπασμωδικές κινήσεις και κενό βλέμμα, και έχει εντοπιστεί πλέον σε πάνω από 800 δείγματα ελαφιών, και άλκεων μόνο στο Γουαϊόμινγκ, τονίζοντας την έκταση και την επείγουσα φύση του ζητήματος.

Ο παράξενος ένοχος στην περίπτωση της νόσου των ζόμπι είναι οι πριόνες.

Οι πριόνες είναι πρωτεΐνες που έχουν λανθασμένη πτυχή και μπορεί να οδηγήσουν και τις φυσιολογικές πρωτεΐνες στον εγκέφαλο να παρουσιάσουν λανθασμένη πτυχή, οδηγώντας σε νευρολογική εξασθένηση. Αυτό το μοναδικό χαρακτηριστικό καθιστά τις πρωτεϊνικές νόσους πριόνων ιδιαίτερα ανησυχητικές καθώς είναι γνωστό ότι είναι ανθεκτικές και μπορούν να επιμένουν στο περιβάλλον για χρόνια, αντιστέκονται σε παραδοσιακές μεθόδους απολύμανσης όπως η φορμαλδεΰδη, η ακτινοβολία και η έκθεση σε ακραίες θερμοκρασίες.

Η εξάπλωση της CWD δημιουργεί σημαντικούς οικολογικούς κινδύνους και πιθανούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία. Ενώ δεν υπάρχουν οριστικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν ότι μπορεί να μολύνει άμεσα τους ανθρώπους, η πιθανότητα αυτή παραμένει ένα σημείο ανησυχίας.

Οι νόσοι από πρίονες, όπως η νόσος Creutzfeldt-Jakob (CJD) στους ανθρώπους και η νόσος των “τρελών αγελάδων” στον τομέα της κτηνοτροφίας, έχουν δείξει ότι μπορούν να ξεπεράσουν το φράγμα των ειδών – με καταστροφικές συνέπειες. Η εξάπλωση της ασθένειας των τρελών αγελάδων στη Βρετανία για παράδειγμα, οδήγησε στη σφαγή εκατομμυρίων αγελάδων και προκάλεσε 178 ανθρώπινους θανάτους που αποδίδονται στην ανθρώπινη μεταβαλλόμενη μορφή της νόσου από το 1995 και μετά.

Δείτε ακόμα: Νέο φάρμακο κατά του καρκίνου: Τι ρόλο παίζει το ασβέστιο;

Αν και δεν έχουν επιβεβαιωθεί περιστατικά CWD σε ανθρώπους, οι ανησυχίες παραμένουν λόγω διαφόρων παραγόντων. Καταρχάς, μελέτες έχουν δείξει ότι οι πριόνες που ευθύνονται για το CWD μπορούν να μολύνουν και να εξαπλωθούν εντός των ανθρώπινων κυττάρων υπό εργαστηριακές συνθήκες, ανοίγοντας το ενδεχόμενο μετάδοσης. Κατά δεύτερον, οι άνθρωποι εκτίθενται ήδη άθελά τους σε πιθανώς μολυσμένα ζώα

μέσω του κυνηγιού και της κατανάλωσής του.

Επιπλέον, οι δυσκολίες που σχετίζονται με τον εντοπισμό και τη διάγνωση αυτής της νόσου στους ανθρώπους δυσκολεύουν περαιτέρω την κατάσταση. Αντίθετα με τους συμβατικούς μικροοργανισμούς, οι πριόνες δεν ενεργοποιούν αντίδραση του ανοσοποιητικού, κάτι που τις καθιστά δύσκολα ανιχνεύσιμες με συμβατικά μέσα. Αυτό αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για την πρόωρη παρέμβαση και τις προσπάθειες περιορισμού της.

Ο κίνδυνος της νόσου των ζόμπι να επηρεάσει την ανθρώπινη υγεία δεν περιορίζεται στην άμεση μετάδοση. Η περιβαλλοντική επιμονή των πριόνων σημαίνει ότι οι άνθρωποι ενδέχεται να εκτίθενται και μέσω έμμεσων τρόπων, όπως μολυσμένο χώμα, νερό και άλλες περιβαλλοντικές πηγές. Δεδομένης της ανθεκτικότητας των πριόνων και της ικανότητάς τους να διατηρούνται στο περιβάλλον για μεγάλα χρονικά διαστήματα, οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της CWD στην ανθρώπινη υγεία παραμένουν αβέβαιες, αλλά αξίζουν σοβαρής εξέτασης.

Δείτε επίσης: Κλωνοποιημένο είδος πιθήκου αναδεικνύει τα όρια της κλωνοποίησης

Πέρα από τις άμεσες ανησυχίες για την υγεία, η εξάπλωση της CWD αντιμετωπίζει επίσης σημαντικούς οικολογικούς και οικονομικούς κινδύνους. Το κυνήγι ελαφιών δεν είναι μόνο δημοφιλής αναψυχή αλλά και ζωτική πηγή τροφοδοσίας και εισοδήματος για πολλές κοινότητες. Η εξάπλωση του CWD απειλεί να διαταράξει αυτήν την εύθραυστη ισορροπία, πιθανώς εξοντώνοντας πληθυσμούς ελαφιών και υπονομεύοντας την τροφική ασφάλεια σε περιοχές που επηρεάζονται.

Πηγή: sciencealert